Rodzina od pokoleń przechowywała starą książkę. Okazało się, że to unikatowy skarb
13 listopada 2025, 10:08W pewnej rodzinie z okolic Bergen od pokoleń znajdowała się stara książka. Rodzinna tradycja mówiła, że pochodziła ona z klasztoru na zachodzie kraju. Niedawno jej członkowie postanowili przekazać ją do Narodowej Biblioteki Norwegii. Gdy konserwator Chiara Palandri po raz pierwszy ją zobaczyła, od razu zdała sobie sprawę, że ma do czynienia z czymś unikatowym. Jej uwagę przyciągnęła niezwykła oprawa. Nigdy nie widziałam niczego podobnego, mówi Palandri. Teraz muzeum wzywa na pomoc międzynarodowych ekspertów, a dotychczasowe badania sugerują, że to jedna z trzech najstarszych, a może najstarsza, zachowana norweska książka.
Gdy partnerzy się dotykają, tętno i oddech się synchronizują, a ból mija
22 czerwca 2017, 10:48Gdy empatyczny partner dotyka dłoni cierpiącej kobiety, ich tętna i częstość oddechu się synchronizują, a ból kobiety się zmniejsza.
Wikingowie porzucili osiedla na Grenlandii z powodu suszy
24 marca 2022, 09:38Osadnicy ze Skandynawii żyli na południu Grenlandii przez ponad 450 lat. Nagle, w XV wieku całe osadnictwo zniknęło. Naukowcy wymieniali wiele możliwych przyczyn tego zjawiska, od spadających temperatur przez zarazę po złe zarządzanie zasobami. Teraz odkryto dodatkowy czynnik, którzy mógł spowodować porzucenie grenlandzkich osad – suszę.
Efekt Coriolisa przed Coriolisem
17 stycznia 2011, 17:37Matematyk Gustave Coriolis opisał efekt polegający na zakrzywieniu toru ciał poruszających się w obracającym się układzie odniesienia w 1835 r. Okazuje się jednak, że o podobnym zjawisku wzmiankowano już w 1651 r., czyli 184 lata wcześniej. Wspominał o nim (twierdząc notabene, że nie istnieje) jezuita Giovanni Battista Riccioli, dowodząc, że Ziemia wcale się nie obraca.
Język obcy usuwa emocje z podejmowania decyzji
18 sierpnia 2017, 11:39Czy gdybyś mógł ocalić 5 osób, wpychając pod pociąg 1 obcą osobę, która poniosłaby w wyniku takiego zdarzenia śmierć, zdecydowałbyś się na coś takiego? Okazuje się, że ludzie chętniej kogoś poświęcą, gdy pytanie zadaje im się w języku obcym. Psycholodzy z Uniwersytetu w Chicago, którzy wcześniej stwierdzili istnienie tego zjawiska, zdobyli właśnie więcej informacji nt. jego przyczyn.
W Amazonii odkryto ślady urbanizacji sprzed przybycia Hiszpanów
26 maja 2022, 11:29Na Llanos de Moxos odkryto setki osad z lat 500–1400, które stanowią zagadkę i przedmiot fascynacji dla archeologów. W ciągu ostatnich lat znaleziono tam dowody, że ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię wcześniej niż sądziliśmy, już 1500 lat temu istniała tam sieć stawów hodowlanych, a Llanos de Moxos były jednym z pięciu miejsc na świecie, gdzie udomowiono rośliny u zarania rolnictwa. Teraz odkryto tutaj dowody istnienia początków ośrodków miejskich.
Dzikie szympansy wykorzystują aż 66 gestów
9 maja 2011, 16:48Komunikując się z innymi członkami stada, dzikie szympansy wykorzystują co najmniej 66 unikatowych gestów (Animal Cognition).
W Australii znaleziono najstarszą znaną wiadomość w butelce
6 marca 2018, 12:24Tonya Illman z Perth znalazła najstarszą znaną wiadomość w butelce. Kobieta natknęła się na nią podczas spaceru po odległej plaży w Zachodniej Australii. Państwo Illman wyjęli znajdujący się wewnątrz papier i wysuszyli go w kuchence. Wtedy jeszcze nie wiedzieli, co się na nim znajduje.
Badacz ewolucji człowieka, Svante Pääbo, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny
3 października 2022, 11:00Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny została przyznana Svante Pääbo za odkrycia dotyczące ludzkiej ewolucji oraz genomu wymarłych homininów. Pääbo jest szwedzkim genetykiem, specjalistą od genetyki ewolucyjnej i jednym z najwybitniejszych żyjących badaczy ewolucji człowieka. Zsekwencjonował DNA neandertalczyka, w 2010 roku ogłosił odkrycie nieznanego wcześniej gatunku człowieka, denisowianina.
Artykuły nt. niebezpiecznego wirusa grypy jednak się ukażą
22 lutego 2012, 16:44Artykuły naukowe dotyczące niebezpiecznych szczepów wirusa ptasiej grypy, o których ocenzurowanie prosiła amerykańska National Science Advisory Board for Biosecurity (NSABB), zostaną opublikowane w oryginalnej wersji w ciągu najbliższych miesięcy.
